Duygusallığı bir kenara bırakıp Suriye de ki durumu kavramak için, geniş bir perspektif ile baktığımızda, durum sadece içsel olarak görülmemelidir. Sadece özgürlük ve demokrasi isteyen halkın arzusu değil Suriye de ki, durum biraz farklı. Misal olarak Suriye ve Mısır'ı karşılaştıracak olursak, başrol oyuncuları Mısır da içeridendi. Suriye de ise içeride ki oyuncuların yanı sıra Ürdün, Lübnan ve Türkiye’yi bile içinde sayabileceğimiz dışarıdan oyuncular. Ve bunların karşı tarafında bulunanların bir kısmı tarafından desteklenen sağ kanat radikaller bulunmaktadır.
Suriye bütünlüğünü tehdit ettiğine inandığı için, rejiminin destekçisi İran’dan aldığı cesaretle radikal sağcıların başı çektiği protestoları kan ile bastırmaktan da hiç çekinmediğini de görmekteyiz. Hiç şüphesiz ki şu an Türkiye sınırında iltica etmiş halkın yaşadığı bir dram.
Ancak jeopolitik bakıldığında Suriye nin Türkiye için önemi, bu bölge de gerçek bir güç olduğunu göstermesi açısından önemlidir. Benim fikrime göre Türkiye, İran, Mısır ve ek olarak Suriye bu bölge de baş aktör olarak ABD ve Suudi ittifakına karşı durabilecek karakterdedirler. Türkiye'de iç politik dengelerin, seçimlerin sonuçlanması itibariyle oturmasından sonra, duruma olan bekle gör stratejisini bir kenara bıraktığını, Başbakan Erdoğan’ın da burada ki duruma ağırlık vereceğini şu an Beşir El-Esad’ın ordu başındaki kardeşinin görevinden alınmasını istemesiyle görüyoruz.
En büyük dış oyunculardan biri olan Suudi Selefiyyelere göre bakıldığında Suriye düşman, laik ve şeytandır. Suriye’nin Ürdün ile olan sınırına baktığınızda burada ki nüfuzun radikal Selefiyyelerden oluştuğunu görürsünüz. Aynı zamanda Lübnan’ın kuzeyinin de.
Suudi Arabistan’ın yeni bölge politikasına baktığınızda da düşman olarak İsrail’in görülmediğini, önceliğinin hem kendisi hem de ABD için bölgede en tehlikeli ve güçlü İran olduğunu, İran için önceliğin İsrail ve ABD olduğunu görebiliriz. Selefiyyeler için Suriye parçalanmalı, yeni düşman İran'a karşı kendi himayelerinde bölgeler oluşturulmalı. İran'a, Türkiye'ye ve Lübnan'a göre Suriye bütünlüğünü korumalıdır. Türkiye’nin insanlık adına geç kaldığını söyleyebiliriz. Ancak yönetim düşerse, ülkenin bölüneceği gerçeğiyle yüzleşilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder